Opinion: We zijn nog niet klaar voor cloudbased gaming

Ken je dat? Tijdens een potje online knallen, je schiet toch echt alles raak om vervolgens zelf met een welgemikte kogel dood te gaan? Het is altijd de schuld van lag. Of het nu de vorm is van latency tussen de console en scherm, de input-latency tussen console en controller of de allerergste vorm van allemaal: een torenhoge ping, omdat je verbinding naar de server niet optimaal is. Dit is funest voor games waarbij er een grote afhankelijkheid is van de verbinding. In een wereld die steeds kleiner wordt dankzij het internet, is het geaccepteerd dat er een bepaalde vorm van vertraging is. Want niet voor alle media is directe input nodig. Email, WhatsApp zelfs het oeroude bellen doen we met vertraging. Sterker nog, zelfs NASA weet met misschien wel de hoogste ping van al deze voorbeelden -hun ruimtevaartuigen- alsnog te besturen. En toch zijn we niet klaar voor cloudbased gaming.

Foto: Ekey.it

Grootste concurrent uit een niet zo onverwachte hoek

Vorig jaar deed Microsoft al een flinke duit in hun zakken door te pochen met hun cloud oplossing. Azure is niet alleen voor de echte IT-ers, maar wordt ook volop ingezet voor gaming. Althans, dat was de bedoeling. Het zou voor het eerst ‘tastbaar’ gebruikt worden voor de berekeningen van ongekende sloopmogelijkheden van Crackdown 3 in een online omgeving. Die optie heeft het (helaas) niet gehaald. De andere aankondiging was het cloudbased gamingplatform ‘XCloud’. Het principe is eenvoudig: de game draait ergens op een server en jij hebt er altijd toegang tot middels de Xbox, pc, telefoon, tablet of wat dan ook. Het leek een logische stap in de toekomst van games en zeker voor een bedrijf als Microsoft, om de concurrentie (lees: Sony) voor te blijven. Hoe anders is het krap een jaar later waar in maart 2019 Google hun aankondiging deed van Stadia. En eigenlijk kunnen we hier niet verbaasd over zijn. Want denk je maar eens in: ‘s werelds grootste verzamelaar van informatie die alle mogelijke vormen van media gebruikt om alles en iedereen met elkaar te verbinden, miste eigenlijk alleen nog de grootste vorm van digitale entertainment, namelijk gaming.

Het principe om met Stadia altijd en overal te kunnen gamen is veelbelovend. Vooral de interactie met YouTube moet naadloos deze vormen van entertainment met elkaar verbinden. Google heeft niet alleen het geld om het voor elkaar te krijgen, maar bovenal de kennis en technieken om op zijn minst een gooi naar succes te doen in deze miljardenindustrie. Hun vermogen zorgt er wel voor dat zij de tijd kunnen nemen om de investering te rechtvaardigen. En juist hierom moet het geen verrassing zijn dat Google ook in gaming stapt en misschien nu al de grootste concurrent is sinds Microsoft zijn toetreding in deze industrie deed met de Xbox in 2001. Grappig wapenfeit: de grootste troef van deze console was de online omgeving genaamd Live die de gehele wereld met elkaar moest verbinden. Ergens een ironische gedachte dat wederom een nieuwkomer dit nu naar een geheel ander niveau kan brengen. Maar ik voorspel je nu al, dit gaat de komende generatie nog echt niet van de grond komen.

Nadelen, tekortkomingen en beperkingen

Laten we reëel zijn: cloudgaming heeft toekomst en ís misschien wel de toekomst. Maar voor de komende generatie is het nog echt te vroeg. Laten we beginnen met de grootste en meest belangrijke tekortkoming (of eigenlijk telangkoming): de afstand waarover informatie heen en weer gestuurd moet worden is en blijft groot. Dit is fysiek niet aan te passen. Uiteraard zijn servers dichterbij te plaatsen, alleen wordt er echt niet per land een aparte serverpark ingericht met de kosten en investeringen van dien. Probleem is dat een apparaat op afstand input levert en verwerkt van de server waarop de game draait. Oftewel, lag laat zijn irritante kop zien. Ja, lag is de afgelopen jaren steeds minder een echt probleem geworden, omdat verbindingen eveneens steeds sneller zijn geworden, echter is de hoeveelheid informatie eveneens relatief beperkt gebleven. Dit principe verandert nu significant. Stadia beperkt dit probleem zoveel mogelijk met een pragmatisch feit: uiteindelijk moet iedereen met één en dezelfde server verbinding maken waarmee het probleem voor iedereen in theorie gelijk is. In theorie dus. Dat is, omdat allerlei andere factoren meespelen als kwaliteit van verbinding, de bandbreedte die men thuis heeft ingekocht, etc. De goede technische bedoelingen van Google ten spijt, blijven een aantal zaken dus onveranderd, die nu ook al de typische beperkingen vormen.

Tegelijkertijd is er een grote tekortkoming waarover nog niet alles duidelijk is, namelijk die van grafische fideliteit. Mooie woorden voor iets wat wij beter begrijpen als vette graphics. Google beweert (en zo doe ik de boude aanname dat Microsoft dit ook doet) dat 4K-streamen mogelijk moet zijn. De eerste indrukken zijn echter gewoon matig tot slecht. Variabele resolutie die voor nu nog blijft steken op 1080P, kwaliteit van textures en filtering die zelfs een instapmodel grafische kaart op zijn sloffen kan renderen en een framerate die niet honderd procent stabiel is. Om nog maar te zwijgen over hoe het bufferen van deze gigantische hoeveelheid informatie. Je herkent het vast wel: je start een online film via welk medium dan ook en je moet altijd bufferen. Soms zie je zelfs voor je ogen de resolutie opgeschroefd worden. Zie je het voor je? Tijdens het gamen? Buffering tot 99% om dan te blijven hangen. Ik chargeer, maar er moet een vorm van buffering plaats vinden tenslotte. En hoe voorziet men van een fatsoenlijke bitrate voor audio? Kortom, technische beperkingen die wellicht alleen voor de echte early adopters te overkomen zijn, maar zeker niet voor het grote publiek.

Games waar het uiteindelijk om draait

En dan misschien wel het meest belangrijke onderdeel van dit alles, met name voor het grote publiek: de games. Google is zelf geen ontwikkelaar van games. De potentie als uitgever is echter onmiskenbaar, zeker als ze een eigen console gaan uitbrengen. Maar, dit zijn ze geen van beiden tot nu toe. Dus leunt het op bestaande games die ook beschikbaar moeten komen op een nieuw platform. Dit is nog geheel onbekend terrein voor zowel Google als hun beoogde doelgroep van consumenten weliswaar, maar je ziet nu al dagelijkse voorbeelden hoe dit uit gaat pakken. Ik heb er al eerder over geschreven als de verzuiling van de game-industrie en dit versterkt dit effect nog eens. Steam, Epicstore, Uplay, Origins en Xbox Gamepass zijn allemaal voorbeelden van hoe versplinterd de games beschikbaar kunnen komen. Stel je nu eens voor dat een gigant als Google ertussen komt. Kopen zij zoveel mogelijk op? Niet geheel ondenkbaar toch? Dus wat betekent dit dan voor ons als consument? Persoonlijk zit ik er niet op te wachten om beperkt toegang te hebben tot fantastische games. Ergens is het nu al irritant dat je Mario alleen op Nintendo-consoles hebt, nietwaar?

Dus denk ik dat Google met name de reuzen als Activision, Ubisoft, Bethesda of juist kleinere ontwikkelaars gaat contracteren voor exclusiviteit. Maar hier zit ik niet op te wachten. Hun console moet nog in de fase komen van volwassenheid (dit geldt overigens ook voor Xcloud) en om dan games naar alle verwachting in een matige vorm te kunnen spelen, is niet waar ik bakken geld voor neerleg. De console zelf gaat naar verwachting bij introductie vijfhonderd euro kosten, misschien vierhonderd, omdat het Google is. Games à zeventig euro per stuk, abonnement voor Stadia en je bent weer wat euro’s lichter. Dit is een investering die ik nog echt niet wil doen, voor techniek die nog in de kinderschoenen staat. Het is echt niet dat ik stug bij de console-achter-de-televisie wil blijven. Maar zoals bij elke nieuwe console en speler op de markt, is het wel degelijk een kwestie van eerst zien dan geloven. Als er een bedrijf is dat het kan, is het Google wel. Het zegt genoeg dat Microsoft gaat samenwerken met nota bene Sony. Tel daarbij op dat zij nu al heftig aan het investeren zijn in hun platform Xbox Live op alle mogelijke media, inclusief die van de concurrent en je kunt niet ontkennen dat dit de vastgelegde koers is van de game-industrie.