Review: No Man's Sky PlayStation 4

Met kinderlijke enthousiasme keek ik uit naar No Man's Sky. Ik vind het project een conceptueel wonder. In én spel achttien triljoen planeten proppen? Onmogelijk. Behalve voor ontwikkelaar Hello Games. Tegelijkertijd was ik terughoudend omdat No Man's Sky geen traditionele game is. Er is geen hoofdverhaal met allerlei zijmissies. Althans, Sean Murray heeft er met geen woord over gerept. Blijkbaar kun je naar het centrum van het universum, maar hoe kom je daar? Wat kun je onderweg allemaal doen? Eén groot mysterie, eentje die ik graag wilde ontrafelen.

Exploreren in de puurste zin

Je start op een willekeurige planeet. Wie of wat je bent, is een mysterie. Allereerst is het de taak om jouw ruimteschip te repareren zodat je de planeet kunt verlaten. De benodigde materialen mijn je uit diverse grondstoffen. Al snel ruil je de startplaneet in voor de volgende planeet in het sterrenstelsel. Wellicht stop je tussendoor bij het ruimtestation en verhandel je waardevolle materialen of gevonden relicten voor units (valuta van No Man's Sky). Je vindt onderweg blauwdrukken en ontvangt enkele van buitenaardse wezens. Dan is het zover, met kinderlijk enthousiasme activeer je de Hyperdrive en reis je naar het volgende sterrenstelsel. Je scant levensvormen, planten en rotsformaties. Je volle blaas negeer je tot de eerste druppels ontsnappen. Vervolgens kijk je naar de klok en realiseer je dat je acht uur verder bent. Zo verslavend is No Man's Sky.

Althans, als je het concept kunt waarderen. Wellicht leg je No Man's Sky gefrustreerd weg en val je Sean Murray lastig via Twitter. No Man's Sky is niet voor iedereen weggelegd. Het spel is conceptueel te vergelijken met Minecraft of Don't Starve, omdat jij daadwerkelijk in de rol van ontdekker, ruimtepiraat of handelaar moet kruipen. Jij ontdekt en bouwt op basis van jouw eigen interesses. In No Man's Sky laat je je niet leiden door een verhaal of een vooraf gedefinieerd hoofdpersonage. Ook zijn er geen levels te behalen of vaardigheden te ontgrendelen. Alles is direct tot jouw beschikking - mits je beschikt over de juiste materialen en blauwdrukken. In No Man's Sky bepaal jij wat je wil doen en op welk tempo. Neem je de tijd om planeten grondig te verkennen of focus jij je op het centrum van het universum? Deze vrijheid is, als je het kunt waarderen, ongelooflijk en tegelijkertijd intimiderend.

Op zoek naar de poppenspeler van het universum

Gelukkig wordt je niet compleet aan je lot overgelaten. Op subtiele wijze worden de basisonderdelen voor een soepele reis kenbaar gemaakt. Je start met de Launch Thruster totdat je de Hyper Drive tot je beschikking hebt. Enkele uren later maak je kennis met Priest Entity Nada en Specialist Polo. Met name de ontmoetingen met Nada zijn interessant, omdat je drie keuzemogelijkheden voorgeschoteld krijg. Als je vrij exploreren wil, kun je om handige grondstoffen vragen. Als je sneller richting het centrum van het universum wil, toont Nada de locatie van het dichtstbijzijnde zwarte gat. Via de zwarte gaten leg je enorme afstanden af en hoef je tussenliggende sterrenstelsels niet individueel af te gaan. Tot slot kan je kiezen voor de Atlas-route. In dit geval verwijst Nada je naar het volgende Atlas-station. Bij iedere ontmoeting krijg je dezelfde drie keuzes. Je bent dus niet gebonden aan een speelwijze. Al is het wel aan te raden én wijze te kiezen, omdat je anders waarschijnlijk je doel nooit behaalt.

Wat mij betreft verrijkt de Atlas-route het meest jouw speelervaring. Alhoewel je diverse buitenaardse wezens tegenkomt, is de reis vrij eenzaam. Er is weinig tot geen interactie met andere personages. Ook zijn er geen zijmissies. Je scant en je bouwt en je scant en je bouwt. Over herhaling gesproken. De Atlas-route doorbreekt de eenzaamheid en de repetitieve handelingen. In een Atlas-station zweeft een rode bol wiens monoloog mysterieus en bijna religieus aanvoelt. Is er een schepper? Of is én ras de poppenspeler en zijn wij niets meer dan diens pionnen? Deze gedachten trekken je even uit het eindeloze exploreren. Als een soort adempauze. Daarentegen wordt de reis naar het centrum van het universum minder aantrekkelijk. Een zwart gat brengt je naar een nieuw stelsel met nieuwe planeten waar je dezelfde handelingen blijft uitvoeren, namelijk scannen, bouwen, reizen.

Zelfs aan veel variatie kun je wennen

Op én planeet kun je gemakkelijk uren doorbrengen. Er zijn handelsposten om waardevolle materialen te verkopen en je vindt oude relikwieën waarmee je de taal van bijvoorbeeld de Atlas of de Gek kunt leren. Je vindt verongelukte schepen om te repareren en te claimen. Overigens kun je ook ruimteschepen kopen voor een paar miljoen units. Echter kun je er maar én per keer bezitten. Verder valt er op een planeet van alles te scannen en als je jouw vondsten uploadt, krijg je er units voor terug. Ook kun je de ruimtepiraat uithangen en andere ruimtereizigers lastigvallen. Afhankelijk van jouw speelwijze upgrade je de Exosuit, Spaceship en Multi Tool. Je upgrade de hulpmiddelen op basis van jouw eigen inzicht. No Man's Sky begeleidt hierin niet. Ook hier geldt, doe wat jij wil en hoe je het wil.

Desondanks kan No Man's Sky vervelen. De variatie aan planeten, flora en fauna is indrukwekkend, maar jij moet er iets van maken. Een ijsplaneet lijkt uitgestorven, maar graaf een tunnel en je stuit op een grot vol waardevolle grondstoffen. Jij moet jezelf dwingen om op ontdekking uit te gaan waardoor de reis soms als een zware klus aanvoelt. Af en toe ben ik de planeten en het vele scannen zat. Dan sla ik enkele sterrenstelsels over zodat ik sneller het volgende Atlas-station bereik om een potje te filosoferen. Ook begint op den duur alles op elkaar te lijken. Het gebrek aan interactie verbetert het niet. Wat dat betreft vertoont No Man's Sky gelijkenissen met Dungeons & Dragons. Alle gesprekken en ervaringen met relikwieën worden tekstueel weergegeven. Uit een gesprek blijkt bijvoorbeeld dat je deelneemt aan een mislukt experiment zonder dat je het daadwerkelijk merkt. Je verlaat het gesprek en een deel van je leven of schild is weg. De gebeurtenis moet je met een dosis verbeelding tot leven wekken.