The Way of: Mario - Van loodgieter naar game-icoon

Vandaag is een bijzondere dag, want de game Super Mario Bros. is vandaag precies vijfendertig jaar geleden voor het eerst uitgekomen! Deze game bleek de start van het game-icoon Mario. Toch heeft Mario een lange weg moeten afleggen voordat hij de kenmerkende Nintendo-mascotte werd zoals wij die nu kennen. Laten we eens kijken hoe deze jarige job gekomen is tot waar hij nu is. Wat ooit begon als plaatsvervanger voor een bekend tekenfilmfiguurtje is uitgegroeid tot het populaire gamepersonage dat vrijwel iedereen kent of op zijn minst van gehoord heeft.

Miyamoto's hoop op succes

De oorsprong van Mario begint natuurlijk vooral bij zijn bedenker Shigery Miyamoto. Nintendo America had zich al even begeven binnen de game-industrie en dat ging op zijn zachtst gezegd nog niet al te best. De arcadekasten die Nintendo als eerst had uitgebracht, Sherrif (1979) en Radarscope (1980), waren allebei geflopt en Nintendo was naarstig op zoek naar een succes dat zich kon meten met het succesvolle Pac-Man. Als dat succes zou uitblijven was de kans groot dat het bedrijf Nintendo geen lang leven beschoren was en konden ze hun plekje binnen de snelgroeiende game-industrie wel op hun buik schrijven.

Miyamoto had een idee voor een game waarmee hij hoopte het broodnodige succes te bereiken. Om aansprekend te zijn voor het grote publiek had de game wel een populair hoofdpersonage nodig. Daarom klopte Miyamoto aan bij Elzie Segar, de bedenker en tekenaar van niemand minder dan Popeye. De stoere zeebonk had namelijk al wereldwijde bekendheid en was dus een ideaal marketingmiddel om mensen naar de nieuwe game te trekken. Toch liep Miyamoto weer tegen een tegenslag aan, want hij kreeg geen licentie om Popeye te gebruiken en was dus genoodzaakt zelf de personages voor zijn game te gaan bedenken.

Van Mr. Video naar Mario

Uiteindelijk creëerde Miyamoto de game Donkey Kong, waar een reusachtige aap Lady (later bekend als Pauline) ontvoert en zij gered moet worden door een constructiewerker die, op het moment van de eerste uitgave in Japan, nog naamloos door het leven gaat. Miyamoto had niet het idee dat het mannetje dat hij voor Donkey Kong had gemaakt populair zou worden en wilde hem gebruiken als cameopersonage in zijn games onder de naam Mr. Video. In retrospectief geeft Miyamoto toe dat Mario in de vergetelheid zou zijn geraakt als zij inderdaad de naam Mr. Video hadden gebruikt. Gelukkig voor Nintendo en ons besloot Nintendo America bij de Westerse uitgave te kiezen voor de naam Jumpman en werd hij in de marketinguitingen Mario genoemd.

Waar de naam Mario precies vandaag komt is nooit officieel bevestigd door Nintendo of Miyamoto, maar het verhaal gaat dat de inspiratie voor de naam komt van Mario Segale. Segale verhuurde destijds het warenhuis waar Nintendo America zich gevestigd had. Volgens die verhalen kwam Segale tijdens de lokalisatie van Donkey Kong woest het pand binnen en confronteerde hij daar CEO Minoru Arakawa met het terugbetalen van de achterstallige huur. Nadat Arakawa en zijn werknemers Segale gerust hadden weten te stellen en beloofd hadden de huur te betalen is besloten het springende mannetje Mario te noemen.

De geboorte van de Mario Bros.

Donkey Kong kwam uiteindelijk in 1981 uit in de arcadehallen en werd één van de eerste grote successen van Nintendo als gamebedrijf. De game werd goed ontvangen en een vervolg op de game kon dan ook niet uitblijven. In 1982 kwam Donkey Kong Jr. uit. In het vervolg was de naam Jumpman al ingeruild en werd hem officieel de naam Mario toebedeeld. Het bijzondere aan het vervolg is dat de rollen ten opzichte van de eerste game zijn omgedraaid. In Donkey Kong Jr. is juist Mario de slechterik en moet Donkey Kong Jr. zijn vader Donkey Kong zien te redden uit de handen van Mario.

Voor de game die daarop volgt pakte Mario zijn heldenrol weer op, maar dit keer werd hij voor het eerst vergezeld door zijn broer Luigi. Dit gebeurde in de game Mario Bros. dat in 1983 werd uitgebracht. In deze game is Mario een Italiaans-Amerikaanse loodgieter geworden en moet hij samen met zijn broer de riolen van New York zien te bevrijden van monsters. Miyamoto wilde het beroep van Mario passend maken met de setting van de game en omdat Mario Bros. zich in het riool afspeelde had Mario zijn werk als constructiewerker neergelegd om zich te laten omscholen tot loodgieter. Dat is ook het beroep dat hij tot de dag van vandaag nog altijd uitoefent. Naast zijn huidige beroep, verscheen zijn tweelingbroer en partner Luigi dus voor het eerst aan zijn zijde in een Mario-game.

De gamerecessie en Super Mario Bros.

In het jaar van de release van Mario Bros. brak er een crisis uit in de game-industrie in de Verenigde Staten. In de jaren tachtig was er een overvloed aan consoles en videogames beschikbaar in het land, alleen was de kwaliteit van veel games zeer slecht. Dit zorgde ervoor dat het vertrouwen in de game-industrie verdween en dat de verkoopcijfers en bijbehorende consoles behoorlijk onder druk kwamen te staan. Veel bedrijven gingen failliet en winkelketens weigerden videogames en consoles te verkopen. In het jaar dat de gamerecessie uitbrak in de Verenigde Staten had Nintendo net haar eerste console uitgebracht in Japan; de Famicom. Een van de games die uitkwam op de console was Super Mario Bros.

Super Mario Bros. verscheen op 13 september 1985 en was het vervolg op de arcadegame Mario Bros. uit 1983. Super Mario Bros. speelde zich echter niet af in de riolen van New York, zoals zijn voorganger dat deed. In plaats daarvan was er een fictieve wereld gemaakt met de naam The Mushroom Kingdom. In deze platformgame moeten Mario en zijn broer Luigi Princess Toadstool bevrijden van de draak King Koopa. Die twee laatstgenoemden kregen later de namen Princess Peach en Bowser. Om zijn doel te bereiken moet Mario door verschillende levels en werelden heen springen om bij de prinses te komen en haar te bevrijden. In het jaar van de Japanse release van de game kwam de Famicom ook uit in Amerika als Nintendo Entertainment System (met als afkorting NES). Aangezien de winkelketens nog steeds twijfelde aan de kwaliteit van gameconsoles bracht Nintendo het in de Verenigde Staten op de markt als speelgoed en niet als console. Een paar maanden later werd de Engelse versie van Super Mario Bros. uitgebracht en werd het één van de grootste successen die Nintendo ooit heeft gehad.

Start van een game-icoon

Het succes was ook al snel in de cijfers terug te zien. In totaal ging Super Mario Bros. 40,42 miljoen keer over de toonbank, waarvan er 29 miljoen in Amerika verkocht zijn. Vijfendertig jaar later blijkt deze game nog altijd de best verkochte Mario-game ooit. De enige game die hier een beetje in de buurt komt is de spin-off game Mario Kart Wii met 37,32 miljoen verkochte exemplaren wereldwijd. Super Mario Bros. wordt dan ook gezien als één van de games die Nintendo een grote speler heeft gemaakt in de game-industrie. Het succes van Nintendo is niet het enige waar de game Super Mario Bros. verantwoordelijk voor is geweest. De game vormde namelijk met de setting, vijanden en personages de basis voor alle Mario-games die volgende. Na de release van Super Mario Bros. volgende er nog meer 2D-platformers als Super Mario Bros. 2, Super Mario Bros. 3 Super Mario World.

Zelfs heel veel andere gelijksoortige games danken hun bestaan aan Super Mario Bros. omdat deze sterk geïnspireerd zijn door het succesverhaal van Nintendo. Vandaag de dag worden er nog altijd games uitgegeven die hun inspiratie ontlenen aan het allereerste avontuur van onze loodgieter in The Mushroom Kingdom. De één wat subtieler als de ander, want er zijn in de loop der tijd ook heel veel onofficiële Mario-games uitgebracht. Hiervan is de Kaizo Mario World ROM-hack uit 2007 wellicht één van de bekendste games. Om deze game uit te kunnen spelen moet de speler gebruikmaken van glitches en sprongen die perfect op het juiste frame gemaakt moeten worden.

De sprong naar 3D

Toch is de Italiaanse loodgieter niet in het 2D-tijdperk blijven hangen, want Mario maakte in 1996 de sprong naar driedimensionale gamewerelden in Mario 64. Dit was het begin van de 3D Mario-games en Mario 64 wordt dan ook gezien als één van de meest revolutionaire games aller tijden. De 3D Mario-games hebben pareltjes voortgebracht als Super Mario Sunshine, Super Mario Galaxy en Super Mario Odyssey. Daarnaast heeft de loodgieter ook nog de nodige succesvolle spin-off-franchises met onder andere Mario Kart, Paper Mario en Mario Party. Waarvan Mario kart en Mario Party de nodige vriendschappen hebben vernietigd sinds hun eerste releases in de jaren negentig.

Nintendo is echter niet vergeten waar Mario en zijn vrienden vandaan komen. De gamegigant brengt naast de 3D Mario-games, ook nog steeds 2D-platformgames van de loodgieter uit met New Super Mario Bros. U Deluxe als meest recente deel in de serie. Ook wordt de Japanse release van Super Mario Bros. gevierd omdat deze game de start was van het succes van Nintendo. Vijfendertig jaar later lijkt Mario nog steeds verre van klaar te zijn. Hij heeft veel fans over de gehele wereld en een nieuwe generatie gamers komt in aanraking met de franchise van de loodgieter via zijn nieuwe games. De loodgieter is uitgegroeid tot de mascotte van Nintendo en heeft het bedrijf tot één van de grootste spelers in de game-industrie gemaakt. Het is duidelijk dat Nintendo veel te danken heeft aan Mario en zijn vrienden.