Review: Amnesia: The Bunker - Oorlog is hel Xbox Series

Met knikkende knieën en bibberende handjes leg ik mijn controller naast me neer. Ik heb in mijn gamecarrière flink wat horrorgames verslonden en geen spaan van ze heel gelaten. Terwijl ik spoken aan het opjagen was in Phasmophobia, boeren een roundhousekick in het gezicht bezorgde in Resident Evil 4 en Necromorphs in stukken aan het zagen was in Dead Space, was er altijd één constante factor: ik deed het met een lach op mijn gezicht. Nou, die grijns is inmiddels verdwenen kan ik je vertellen. Amnesia is een franchise met pieken en dalen. Om bij de volgende piek te arriveren moeten we afdalen in de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog. Oorlog is hel, zeggen ze wel eens. Frictional Games heeft laten zien hoe het is om dit gevoel te ervaren. Ben je bereid om je angst onder ogen te komen, soldaat? Wind je zaklamp maar op, want dit is een Dark Descent die je niet wilt missen.

Bibberen in de bunker

Frictional Games heeft al vaker voor nachtmerries gezorgd bij menig gamer. Dit doen ze overal en nergens. Of ze nou in een Lovecraftiaanse setting iets ronduit duivels bedenken of op de bodem van de oceaan vragen doen oproepen over jouw eigen existentialisme - ze weten altijd met een unieke setting te komen. Ditmaal komen we terecht in een veldslag tijdens de Eerste Wereldoorlog. Je speelt als de Franse soldaat Henri Clément en tijdens een aanvaring met de Duitse oppositie raak je ernstig gewond. Je wordt wakker in je vertrouwde bunker, maar er zit een flink gat in zowel je achterhoofd als je geheugen. Ja, Frictional blijft de essentie van de franchise eren of ze zijn op een ironische wijze vergeten dat elke protagonist die ze bedenken last van geheugenverlies heeft. Afijn, al snel ben je op de been met maar één centrale vraag: wat is hier in godsnaam gebeurd? Het bloed is uitgesmeerd over de muren en je kameraden zijn nergens te bekennen. De officieren zijn foetsie en de uitgang is ingestort. Het enige wat je hoort is boos gegrom uit de muren. Je bent niet alleen, maar één ding is zeker: hetgeen waar je mee te maken hebt is niet menselijk.

Voordat we het gaan hebben over het verhaal, de gameplay, enzovoorts wil ik alvast wat verklappen. Amnesia: The Bunker is intens en oprecht eng. Het is een typische game die je het beste kan spelen in een bruine broek. Ik laat je zelf invullen waarom. De eerste uren van Amnesia: The Bunker zorgen ervoor dat je je ontzettend ongemakkelijk voelt. De bunker is een waar doolhof en de speler heeft wat tijd nodig om zijn weg te kunnen banen door de vele gangen en kamers. Alles voelt krap en het geeft je een claustrofobisch gevoel, zeker wanneer de lichten uitvallen en je een oneindige duistere gang in aan het turen bent. Alsof dat allemaal nog niet erg genoeg was, geeft Frictional middels uitstekend audiodesign je constant het gevoel dat er iets gruwelijks gaat gebeuren. Gegrom en gesnauw vullen de holle gangen, terwijl een mortierontploffing je een suis in je oren bezorgt. Nadat je die klap weer even te boven bent gekomen, merk je op dat die voetstappen steeds iets luider klinken - steeds iets dichterbij ook. Je bent constant in een hybride paniek/overlevingsmodus. Mocht het nog niet duidelijk zijn, je hebt precies één doel: ontsnappen uit deze nachtmerrie. Maar is er nog meer wat Frictional wil delen met de spelers?

Amnesia: The Bunker schotelt een narratief voor, waar de speler zelf wat moeite voor moet doen. Gebruikelijk voor de titels van Frictional moet je zelf achterhalen waarom bepaalde evenementen hebben plaatsgevonden. Waar zijn jouw collega's - of beter gezegd de restanten van hun kadavers - gebleven? De uitgang is ingestort, maar hoe gaan we ervoor zorgen dat we toch dit helhol weten te ontsnappen? Frictional gaat echt niet je handje vasthouden tijdens dit horroravontuur. Ze verkopen je eerder een schop onder je reet en doen daarna de deur achter je op slot. Haal dat notitieblokje maar uit je zak en zet je leesbril op, want ondanks dat de antwoorden op je vele brandende vragen worden gegeven, moet je wel moeite doen om ze te achterhalen. Degene die wat extra stappen zet, gaat genoeg interessants vinden, mits je de juiste verwachting hebt. Het narratief is goed geschreven en degelijk genoeg, maar weet niet per se echt te imponeren. Echter, het weet wel de interesse te prikkelen in de motivaties van de gevluchte (of afgeslachte) militairen. Zeker wanneer je oude dagboekpagina's van onze protagonist Henri vindt en hoort over de schuldgevoelens die hij ervaart - dan begin je toch meer motivatie te vinden om te graven naar de waarheid in deze uit de kluiten gewassen loopgraaf.

Met het gealiëneerde beest in isolatie

De bunker in deze Amnesia-game kent vele gevaren en obstakels. Naast het feit dat het netwerk van tunnels ingewikkeld in elkaar steekt, heb je te maken met ingestorte gangen, op slot gezette deuren, vleesetende ratten en valstrikken in de vorm van boobytraps. We gaan het zo hebben over de grootste bedreiging in de bunker, maar dit zijn natuurlijk ook al elementen waar je rekening mee moet houden. Frictional geeft spelers alle ruimte om te experimenteren en vooral logisch na te denken. Die deur daar bestaat uit zes planken en verroeste scharnieren. Ik kan natuurlijk mij een ongeluk zoeken naar de sleutel, maar ik kan ook die rode barrel ontvlammen en de deur verwoesten. Dit kost me echter één van mijn kostbare en zeldzame kogels. Wat als ik die straks nodig heb? De tijd is niet per se je vriend in deze game en doordat er zoveel ruimte is voor interpretatie van de gameplaysystemen, kamp je vaak zat met een dilemma. Maar het is fantastisch dat je zoveel opties hebt, want de interactie met deze game bereikt hierdoor een hoogtepunt. Ik heb nog niet eerder een Amnesia-game gespeeld die simpelweg zo leuk was om te spelen. Wanneer je dat combineert met de vrijheid die je ervaart in het verkennen van de bunker, dan heb je een horrorgame die de speler grijpt en niet meer los laat. Weet je wie dat ook doet?

De absolute ster van de show is natuurlijk het beest. Het grote gevaar waar geen kruid tegen gewassen is. De Amnesia-franchise heeft altijd al iconische monsters gehad die de oorzaak zijn geweest van een flinke portie nachtmerries. Wat meteen opvalt is dat dit monster niet zomaar ergens komt opdagen. Nee, het beest komt alleen tevoorschijn als jij lawaai maakt. Gooi je een baksteen door de deur? Wind je je zaklamp op? Knal je met je kleine teen tegen de kantinetafel en imiteer je kort daarna een parende kraai? Ja, dan heb je een probleem; dan komt het beest uit het dichtstbijzijnde gat gekropen. Het doet veel denken aan Alien: Isolation in dit opzicht. De Xenomorph is je constant aan het stalken in die game en dat is hier niet anders. Het enige wat de locatie van het beest soms verraadt is het hoorbare gegrom en de stof die uit het plafond naar beneden komt dwarrelen. Het beest is absoluut angstaanjagend, maar dat wil niet zeggen dat jij zonder slag of stoot ten onder gaat. Zo kun je de generator aanslingeren om een groot gedeelte van de bunker te verlichten. Het monster staat liever niet in de spotlight, dus het is zeer wenselijk om tijdens je exploratiesessies genoeg diesel te vinden om in de generator te droppen. Wanneer de confrontatie echter niet meer te voorkomen is, dan kan je gebruiken maken van het diverse arsenaal wat opgeslagen ligt in de Franse la soute à charbon. Die barrel die je gebruikt om de deur op te blazen? Blokkeer daar een gat in de muur mee. Die tank vol met mosterdgas? Zet je gasmasker op en verstop je in de giftige chaos. Die laatste kogel in je revolver? Schiet dat mormel tussen de ogen en neem daarna de benen, tenzij je wilt dat hij die van jou neemt. De langdurige strijd tussen Henri en het beest is eentje om in te lijsten. De gehele playthrough was ik op mijn hoede voor de beestachtige dreiging.

Echter, ondanks dat de dreiging zo extreem is, waardeer ik het optimaal dat Frictional Games mij de tools geeft om hiermee te dealen. Maar dat wil niet zeggen dat het altijd volgens plan verloopt en soms is dat niet per se de schuld van de speler. De tools zijn er, maar hetgeen wat mij zo nu en dan stoort is dat de physics van de HPL Engine de speler soms tegenwerkt. Kijk, deze engine geeft de games van Frictional een unieke feel en ik snap dat ze dat gevoel graag behouden, maar de HPL Engine voelt soms zo janky aan. Zo kunnen de kleinste objecten ervoor zorgen dat je de deur niet snel achter je dicht kan doen of soms zelfs de hele boel blokkeert. Of wat denk je van het feit wanneer je tijdens het hollen compleet tot een stop komt, omdat je tegen een doos met een hoogte van 10 centimeter wandelt? Wanneer zo'n bruut je aan het opjagen is, dan is de stress en intensiteit al genoeg om eventuele schoonheidsfoutjes te maken tijdens je ontsnapping. Je weet wel hoe laat het is als dan de engine ook nog eens flink irritant gaat lopen doen. Leid ik niet al genoeg pijn, Frictional?

"War. War always changes."

Wat een nachtmerrie, of niet? Ik heb echter goed nieuws voor degene wiens moed al in de soldatenlaarzen was gezonken. De innerlijk oorlog die je moet voeren is niet eentje die ellendig lang duurt. Het kent nog net niet de tijdsduur van de Engels-Zanzibarese Oorlog, maar heel ver zit je er niet vanaf. Als je jezelf goed voorbereidt, gefocust te werk gaat, dan kan je de bunker wel weten te ontsnappen binnen een uurtje of vijf. Dit is voor sommige spelers een minpunt, want op papier klinkt dit vrij kort. Toch is er een reden - naast het feit dat dit een uitmuntende horrorgame is en je niet het risico wil lopen om de spanning te doen verdwijnen - om je niet te laten ontmoedigen door het ietwat kortere verblijf in de bunker.

Amnesia: The Bunker kent namelijk een fantastische herspeelbaarheidsfactor. We hebben natuurlijk al over het monster gesproken en hoe zijn daden eigenlijk altijd een reactie zijn op de speler. Maar de wereld zelf verandert ook bij elke playthrough. Het is niet zozeer dat de hele bunker qua lay-out verandert, maar alle belangrijke onderdelen binnen de ondergrondse muren wel. Zo veranderen alle belangrijke codes per playthrough, zodat je niet simpelweg op Google de combinatie van de sloten kan opzoeken. Leuk geprobeerd, landverrader. Maar als soldaat verwachten we echt wel wat meer van je. Daarnaast zijn alle hinderlagen op andere locaties neergepleurd. Als je dacht dat je het in de smiezen had, waar je veilig langs kon lopen, dan kom je van een ontplofte kermis thuis. Die muizenvallen met granaten in plaats van een blokkie kaas kun je dus achter elke hoek verwachten, wanneer je besluit om ronde twee te starten.