Retrospectief: Mortal Kombat

Als je begin jaren ‘90 aan iemand (die van vechtspellen hield) de vraag stelde welke game hij het tofst vond, dan was de kans erg groot dat er maar twee titels genoemd gingen worden. Street Fighter of Mortal Kombat. Op zich is dit ook niet vreemd. In de arcadehallen hebben beide games enorme successen geboekt. Was het Street Fighter die met name dankzij de snaar strakke gameplay zijn volgers wist te krijgen, was het Mortal Kombat die vanwege zijn meest brute en soms absurd grove gameplay de koters aan de kasten gekluisterd hield. Hoe ongekend was het dan ook dat Mortal Kombat zijn intrede deed op de consoles van SEGA en Nintendo. SEGA had hier een voorsprong, omdat zij wel de volledige versie op hun console uitbrachten, maar Nintendo flink voor de censuur ging. Voor de gameplay maakte dit overigens geen drol uit. Ik behoorde hoe dan ook tot het kamp van Mortal Kombat. Persoonlijk vond ik de gameplay fijner en de graphics vetter. En Sub Zero. Tot de dag van vandaag mijn favoriet. Wat had Street Fighter nou? Blanka? Die groene nep-Hulk? Nope. Voor mij was het, het blauwe ijskonijn van de Lin Kuei-clan die het hem deed.

Guldens gespendeerd

De enigszins trouwe lezer heeft wel vaker in mijn artikelen kunnen lezen dat ik vroeger best veel games huurde bij de lokale videotheek. Voor vijf gulden had je een game naar keuze voor een weekend. Op mijn Super Nintendo was het vaker dan eens dat deze game gespeeld werd. Dus in plaats van de guldens in de arcadekasten te rammen, was het iedere keer trouw aan de lokale filmboer waar ik mijn zakgeld deponeerde. De game die ik het eerst in de serie speelde, was Mortal Kombat 3. Echt, de eerste keer toen ik al dat bloed (en dit was dus de gecensureerde versie) over mijn scherm zag knallen, wist ik niet wat ik meemaakte. Zoveel geweld, het was gewoon grappig. Een emmer bloed kwijt dankzij een uppercut? Geen probleem. Een cirkelzaaghoed in je porum van Kung Lao? Pleister erop en door. En dan die vette combo’s. Het aaneenrijgen van deze bikkelharde klappen zag er dankzij de gedigitaliseerd characters er zo vet uit, dat ik de cartoony sprites van Capcom’s vechters echt links liet liggen.

Het was met name juist de gameplay die mij het beste paste. Street Fighter heeft een typisch gameplay-trekje, dat mij destijds nogal verbaasde. Bij een klap of schop leek het alsof de game even stil stond. Ik vond dat maar raar. Tegenwoordig boeit het mij niet en ook Street Fighter omarm ik. Maar in Mortal Kombat kon je allerlei moves naadloos in elkaar over laten gaan tot dikke combo’s. De game kwam zonder boekje dus moest ik alles zelf aanleren. Tot op de dag van vandaag heeft geen ander vechtspel mij zo hard alles zelf laten leren. Destijds in 1996 hadden wij nog geen internet en ik heb nooit een cheatcode-boek gekocht. Nee, iedere schop, stoot of combo kwam uit eigen mouw dankzij oefenen. Mr. Miyagi zou trots op mij geweest zijn. Afijn, wat begon met drie succesvolle klappen, werden er vier, toen vijf, totdat ik met Subzero een stuk of tien beuken verkocht waar je u tegen zegt. Hop, zo goed als de helft van je levensmeter eraf. Nee, vrienden maakte ik op die manier niet.

Verschillende versies, zelfde gameplay

Waar ik begon met het huren van Mortal Kombat 3, volgde thuis na enig tijd Ultimate Mortal Kombat 3, terwijl een vriend van mij Mortal Kombat Trilogy had. Bijna ieder dag na school was het wel raak of beukten we virtueel elkaar de pan in. Ik was erg goed met Subzero en redelijk met Lui Kang. Maar hij. Verdorie. Ermac, Rain en Noob Saibot waren echt luizen in de pels. Niet-te-geloven. Maar het was heerlijk en beiden waren we verslaafd aan dit vechtspel. Bovendien zat de game voor die tijd prima in elkaar. Grafisch was het destijds waanzinnig om gedigitaliseerde echte mensen te zien in semi-realistische omgevingen. Vandaag de dag hebben de graphics de tand des tijds niet echt goed doorstaan. Niet zo goed als die andere game met vergelijkbare graphics, Donkey Kong. Terwijl concurrent Street Fighter er eigenlijk nog keurig uit ziet dankzij de scherpe sprites. Vooral het geluid was tof. One-liners als ‘Finish Him’ , ‘Get over here’ en Jawlalalalalala (dit is de Bicycle Kick van Lui Kang) waren tof. Oftewel, ik als 12-jarige kwam ogen en oren te kort.

Op de Nintendo 64 kocht ik destijds de Trilogy. Eigenlijk bij gebrek aan beter op dat moment, want de Nintendo 64 was een hopeloos apparaat voor dit genre. De game was prima, maar ik werd het op een gegeven moment wel een beetje beu. Temeer omdat ik over was gestapt naar Killer Instinct. Maar toen kwam Mortal Kombat 4. Volledig 3D en dit speelde als een tiet. Eigenlijk was dit een behoorlijk karige versie vanwege de video’s die je wel op de PlayStation en Dreamcast had. Laat staan hoe dik de game eruit zag op SEGA’s console. Afijn, ook dit werd een game die veel met vrienden werd gespeeld na school en velen moesten het ontgelden. Nintendo’s 64-bit console had een karige line-up van fighters. Dit deerde niet. Ik had Mortal Kombat 4, Fighters Destiny en Killer Instinct Gold. Een prima balans. Maar de nieuwe generatie consoles kwamen om de hoek en lieten je knokken met fantastisch vormgegeven personages en vloeiende moves. De GameCube deed zijn intrede.

128-bit schoonheden and counting

Mortal Kombat ging stug door op de volgende generaties, maar raakte in verval. De critici en gamers vonden dat de gameplay stagneerde en niets meer toevoegde. Voor de GameCube heb ik destijds nog Mortal Kombat Deadly Alliance gekocht. Het was een verandering die broodnodig was, maar lang niet iedereen beviel. In plaats van vechters met eigen moves, kreeg men drie vechtstijlen. De wapens die hun introductie maakten in deel vier kwamen overigens ook mee. Dit moest de game verfrissen en in het rijtje Soul Calibur en Tekken plaatsen. Ahum. Het had een soort van verhalende modus per karakter en de minigames, zoals Test Your Might, kwamen terug. Een zoethoudertje, maar destijds had ik inmiddels Smash Bros. Melee en Def Jam Vendetta in huis en Dead or Alive op de PlayStation 2. Je snapt het al, betere games dan MK: DA.

Fast Forward naar de Xbox 360 en toen kwam daar in één keer de ruwe diamant Mortal Kombat uit. Holy Krap! Street Fighter 4 liet al zien dat er na zoveel jaren weer een hunkerende wens was onder gamers om de 2D vechtstijl in een 3D-jasje te zien. En zo getuige ook Mortal Kombat. En jongens, ik was weer even die twaalfjarige Timo uit de brugklas. De snelheid, details en de vloeiende gameplay (ik had overigens Street Fighter 4 tot snot gespeeld) waren als vanouds. Uiteindelijk heb ik wel minder tijd gestoken in de game, temeer omdat ik meer tijd stak in Modern Warfare 2 en 3. En, misschien wel belangrijker, ik was lang niet meer zo goed in vechtspellen dus bleef het vooral een singleplayer aangelegenheid. Op de Xbox One kwam een oude geliefde concurrent terug, namelijk Killer Instinct. Ik had geen reden om een ander vechtspel te kopen, temeer omdat deze gratis was en later nog eens volledig beschikbaar kwam op Xbox Live Gold.

Mortal Kombat behoort tot de geschiedenis van games. Ik denk dat Ed Boon en John Tobias niet konden voorzien hoe belangrijk deze game zou worden in de arcadehallen en hoeveel (wisselend) succes het hen zou brengen in de toekomst. De personages zijn iconisch en vrijwel iedereen kent wel Scorpion, Raiden of Subzero. Binnenkort komt Mortal Kombat 11 uit. Na een paar jaar van afwezigheid uit mijn collectie, ben ik wel weer toe aan de echte fighter, naast Super Smash Bros. Ultimate op mijn Switch. Zoals het ernaar uitziet, kan ik mijn lol op met alle personages uit de reeks. Maar eens zien of ik nog steeds zo goed ben met Subzero.