Retrospectief: Super Metroid - Een cryptisch meesterwerk

Als groot Nintendo-fan, moet ik bekennen dat de Metroid-serie voor mij altijd het zwarte schaap van de Nintendo IP's is geweest. Alhoewel ik tot voor kort nooit een titel in de franchise volledig uitgespeeld had, hoorde ik volop over de pracht van deze revolutionaire franchise. De Metroid-games zijn zo belangrijk geweest voor de gamewereld dat er een eigen genre uit is voortgekomen: de Metroidvania. Ja ja, ook Castlevania heeft een duit in het zakje gedaan, maar de Metroid-games waren net zo belangrijk. De laatste jaren wordt het genre alsmaar verrijkt met nieuwe pareltjes, zoals Hollow Knight en Ori and the Will of the Wisps. Ook Nintendo gaat na zo'n negentien jaar van afwezigheid weer een poging wagen met de gloednieuwe Metroid Dread-game. De aankondiging van Metroid Dread was voor mij de aanleiding om voor het eerst een Metroid-game uit te spelen. In het verleden heb ik slechts mijn tenen natgemaakt en legde ik de games door afleiding na ongeveer een uurtje weer weg. Nu ben ik voor het eerst kopje onder gegaan. Is Super Metroid grofweg dertig jaar later nog steeds zo 'super' als in 1994?

Why can't Metroid crawl?

Super Metroid start met een korte samenvatting van het verhaal tot dusver. Heel fijn, want Nintendo weigert om veel van haar oude games beschikbaar te stellen op moderne platformen. Daardoor zijn veel gamers, waaronder ik, onbekend met de geschiedenis van de Metroid-serie. Toch moet ik bekennen dat ik het verhaal kort na de intro alweer ben vergeten. Het verhaal in de Metroid-serie heeft nooit de boventoon gevoerd. Super Metroid is wat dat betreft niet anders. De gebeurtenissen worden verteld aan de hand van de gameplay.

Eenmaal aangekomen op de planeet Zebes, verruilt Samus haar ruimteschip voor de goede oude benenwagen. Je arsenaal is op dit moment nog niet groot. Zoals ongeveer iedere andere Metroidvania, begin je met een minimale uitrusting. En toch voel je je niet direct zwak. Samus beschikt over voldoende health om foutjes te maken én heeft een tof laserpistool. Wat wil je nog meer? Al snel zie je hier en daar plekken die je nog niet kunt bereiken. Vooral de kleine doorgangen zien er aantrekkelijk uit om doorheen te kruipen. Een gebruiker op Miiverse, het stopgezette sociale media-platform van Nintendo, stelde ooit de vraag: ''y cant metroid crawl?'' Alhoewel er veel mis is met de bewoording van dit bericht, zit er een kern van waarheid in. Het is één van de enige momenten in de game waarop je moveset beperkt aanvoelt.

Dat gevoel blijft echter niet lang hangen. Regelmatig zijn er in Super Metroid upgrades voor je arsenaal te verkrijgen. Vroeg in de game ontvang je de Morph Ball-vaardigheid, waarmee Metr-, uh, Samus zich door kleine doorgangen kan verplaatsen. Daarna zijn bijna alle nieuwe vaardigheden die je leert, nieuwe acties die de manier waarop je speelt veranderen. Iedere keer dat je een upgrade ontvangt van een Chozo-standbeeld, voel je je een soort superheld. Die lava waar je last van had? Daar kun je nu instaan zonder schade op te lopen. Had je moeite met een bepaalde vijand? Met de Ice Beam bevries je hem met slechts één schot. Vind je het lastig om jezelf met bommen omhoog te manoeuvreren in de Morph Ball-vorm? Met een druk op de knop kun je in die vorm nu springen. Zo kan ik nog wel even door blijven gaan. Na iedere upgrade vraag je je af hoe ze de vorige gaan overtreffen. Dat voelt heerlijk.

Terug naar de jaren negentig

Naast dat de game geweldige power-ups heeft, ziet Super Metroid er vandaag de dag nog prachtig uit. De beeldschone pixel-art in de game is geen dag ouder geworden. De omgevingen zijn uniek en zien er mooi uit. Waar de game op grafisch gebied in mijn ogen echter het meest uitblinkt, zijn de sprites. Samus oogt als een powervrouw met haar prachtige bepantsering en stoere uiterlijk. Als je de controller even neerlegt, beweegt haar sprite zelfs. Ook de vijanden, en dan met name de bazen, zien er tof uit. Als je me zou vertellen dat Super Metroid een high-budget indie-titel uit 2021 is, zou ik je geloven.

Toch zijn er genoeg momenten in Super Metroid waarop je merkt dat je een titel uit de jaren negentig aan het spelen bent. De besturing voelt gedateerd aan. Het kan ermee door en de game bestuurt beslist niet zo slecht als de gemiddelde NES-titel, maar fijn is anders. Samus deed tijdens het spelen niet altijd wat ik wilde. Ik ga dan ook niet ontkennen dat ik tijdens het spelen gretig gebruik heb gemaakt van de terugspoelfunctie op Nintendo Switch Online. Veel te vaak miste ik een sprong of stond ik op de verkeerde plek, ook al was dat niet mijn bedoeling.

Maar de plek waarop de game het meest gedateerd aanvoelt, is de gehele structuur van de game. Die is namelijk jaren negentig tot de max. De game is zeer cryptisch met zijn geheimpjes. Regelmatig kwam ik vast te zitten, omdat ik niet wist waar ik heen moest of wat ik moest doen. De oplossing was dan vaak om een willekeurige tegel in een ruimte te bombarderen, waardoor er een geheime gang werd onthuld. Maar daarvoor worden geen hints gegeven. Van wat ik begrijp van mensen die zijn opgegroeid met Super Metroid, dateert deze game dateert uit de tijd dat een game je tientallen uren zoet hield. Geheimpjes werden uitgewisseld op het schoolplein of in speciale gametijdschriften. Die tijden zijn over. Het internet heeft de rol van informatievoorziening ingenomen. Hierdoor gaat een deel van de magie van Super Metroid's gamedesign anno 2021 verloren. Nu voelt de game veel te cryptisch aan. Ook de moeilijkheidsgraad van de game ligt iets te hoog, zeker gepaard met de gedateerde besturing. Op sommige momenten is het onmogelijk om schade te ontwijken. Dat leidt al snel tot frustratie. Het is vooral irritant als je van drie kanten belaagd wordt, terwijl je je raketten omwisselt. Hier zou ik een moderne game hard op afrekenen.

Toch de moeite waard

Ondanks alles, is Super Metroid ruim twintig jaar na de release de moeite meer dan waard. De game voelt goed om te spelen en de omgevingen zijn leuk om te verkennen. Ook de laatste sectie van de game voelt episch aan en zou zomaar uit een moderne Nintendo-game kunnen komen. Ik heb veel plezier gehad met deze game en ben blij dat ik de titel eindelijk gespeeld heb. Wil je Super Metroid in een tijdperk met een PlayStation 5, Xbox Series en Nintendo Switch spelen, dan zou ik dat ook van harte aanbevelen. Maar houdt wel een walkthrough of guide bij de hand. De goede oude schoolpleintijden zijn over, maar de geweldige game blijft staan. Op naar Metroid Dread.