Cronos: The New Dawn review - Een (bijna) perfecte horror smeltkroes

"Don't let them merge". Het voelt bijna alsof het Poolse Bloober Team deze mantra met bijbedoelingen gekozen heeft. In-game mag het samensmelten van vijandelijk biomassa misschien weinig goeds betekenen, maar als men bij Bloober Team iets goed heeft weten aan te pakken, dan is het wel het fuseren van alle goede elementen uit gelauwerde survival horror games om daar uiteindelijk Cronos: The New Dawn mee te vormen. Alle goede elementen? Oké, bijna alle goede elementen dan.

Welkom in Nowa Huta

Polen, wie wil er nou niet heen? Het land heeft misschien een behoorlijke reputatie opgebouwd door de communistische wind die er ooit doorheen waaide, maar het zal je verbazen hoeveel moois Polen te bieden heeft. Neem bijvoorbeeld Krakau, tjokvol schitterende kastelen, paleizen en kathedralen. En - laten we deze vooral niet vergeten - Nowa Huta - de oostelijke wijk van Krakau die ooit geheel om de staalfabriek heen is gebouwd. Het zal je dan ook niet verbazen dat Nowa Huta 'Nieuwe Staalfabriek' betekent. Het is werkelijk om je ogen uit te kijken.

Mocht je daar nou niet heen kunnen - om wat voor reden dan ook - dan kun je ook altijd even Cronos: The New Dawn aanslingeren. Bloober Team heeft diens nieuwste originele IP namelijk geheel laten inspireren door dat Nowa Huta uit de jaren '80. Het enige nadeel: het ziet er allemaal een stuk minder florissant uit dan het echte Nowa Huta. Dat is vooral te wijten aan een apocalyptisch evenement genaamd The Change, een epidemie die zo goed als de gehele bevolking heeft weggevaagd en daar biomassa en mutaties genaamd Orphans mee achterliet. Een 'humanitaire' organisatie genaamd The Collective wil graag de zielen van enkele prominente bewoners vereeuwigen en hun kennis waarborgen door Travellers terug in de tijd te sturen en hun 'essence' te extracten. Jij bent ND-3576 - de laatste Traveller in de reeks - en het is aan jou om gedurende jouw bijdrage aan The Vocation enkele high-value essences te extracten en aan te bieden voor Ascension, ongeacht het risico wat jij als Traveller daarmee loopt. Such is your calling.

ND-3576, de tijdreizende kiloknaller

En risico's zijn er genoeg in Cronos: The New Dawn, al vallen ze zo goed als allemaal te categoriseren onder een overkoepelende term: biomassa. Na The Change is New Dawn ermee bezaaid geraakt en door de overwegend donkere straten van de geruïneerde stad strompelen, voelt bijna aan als een excursie door de dikke darm. Je 'squisht' en 'flatsht' de godsganse tijd door materie heen welke het beste te omschrijven valt als een verse worst die per ongeluk in standje microwave is opgewarmd. Om het allemaal erger te maken lijken sommige vormen van biomassa bewustzijn te hebben. Deze Orphans schommelen een beetje tussen dood en levend in, en vertonen behoorlijk vileine karaktereigenschappen, die alleen maar erger worden zodra zo'n Orphan besluit om zich aan te sterken met rondslingerende biomassa.

Met een beetje pech ben jij - Traveller ND3576 - verantwoordelijk voor die rondslingerende hoop darmen. Bepakt met je futuristisch handpistool - die in-game The Sword wordt genoemd - ben je soms genoodzaakt om Orphans van je af te slaan door ze te pacifiëren met een welgeplaatst, opgeladen schot. Het hoopje ellende dat achteraf overblijft kan daarentegen wel worden opgepikt door een andere Orphan om zichzelf daarmee tot een Super Orphan te metamorfosen, die ook nog eens een stuk lastiger weg te werken zijn. Zodra dit fenomeen zich voor je ogen ontvouwt, snap je waarom Cronos: The New Dawn op elke hoek van de straat "Don't let them merge!" op de muren gekalkt heeft staan. Sla je deze raad in de wind, dan is de kans zeer aannemelijk dat je in no-time de kiloknaller moet uithangen, wat niet bepaald meevalt. Beter dat je dan ook tactisch te werk gaat en je targets een beetje verspreid uitschakelt, tenzij je genoeg fuel hebt om met je on-suit vlammenwerper al die achtergebleven die biomassa op te stoken. Spoiler alert: dat heb je waarschijnlijk niet.

Ik ga op Vocation en neem mee

Item management is - naast die biomass with a grudge - namelijk je ergste vijand. New Dawn overleven is al een uitdaging op zich en als je dan daar ook nog eens een zeer gelimiteerde inventaris bij optelt, dan snap je waarom zelfs de ontwikkelaar Cronos: The New Dawn bestempeld als 'challenging'. Men doet dit uiteraard met een reden. Overleven moet niet te makkelijk zijn. Er is weinig spanning in een game die je guns blazing door de wereld laat rennen, terwijl munitie oneindig lijkt te zijn en je draagcapaciteit grenzeloos. In Cronos: The New Dawn zijn beide dus behoorlijk beperkt en de enige manier om daar iets of wat van rek in te krijgen, is het spenderen van energy die gelukkig niet meetelt in je inventory en cores die wel een slot in je inventaris wegsnoepen. In aangewezen safe zones kun je daar mooi die junk inwisselen voor upgrades, andere junk kopen om zelf wat ammo of health packs te craften, een gratis fuel cannister voor je vlammenwerper scoren, en je game hard saven.

Wat ik dus persoonlijk merkte is dat deze safe zones bijna bedevaartsoorden voor me werden, waar ik bijna neurotisch heen navigeerde zodra ik ook maar het gevoel kreeg dat me iets naars te wachten stond. Oftewel, om de vijf minuten. Als Bloober Team namelijk iets heeft weten te presteren, dan is het wel dreiging veinzen wanneer het er niet is en het juist voorschotelen wanneer je denkt dat je wel safe bent. Na een tijdje banjeren door New Dawn weet je namelijk niet meer wanneer dat aanzwellende akelige gevoel reden is voor argwaan of niet. Mede door een zeer verontrustend audio design ben je eigenlijk nooit compleet zeker van je zaak en net wanneer je denkt dat je een moment van rust kunt pakken, gooit Bloober er voor de lol een vieze sneak attack in. Mede door deze onzekerheid weet je eigenlijk nooit welke items onmisbaar zijn in je inventaris en welke je in je safe zone kan stashen tot je de volgende safe zone binnenloopt. En ja, dat kan dus betekenen dat je van tijd tot tijd bum rushed wordt, terwijl je met een hand vol kogels, een sleutel voor een ongedefinieerde deur en een onbruikbare betonschaar rondloopt.

New Dawn, Old Tricks

Nu kan het zijn dat je na het lezen van dit alles het gevoel krijgt dat het je allemaal bekend in de oren klinkt. Het is bijna alsof je vrijwel elk aspect van The New Dawn al eens eerder hebt gezien. Mocht dat het geval zijn, dan is dat gevoel best correct. Op New Dawn's Poolse setting na is bijna alles hevig geïnspireerd op core mechanics van andere games (en films) in het sci-fi en horror genre en dat is ook iets wat Bloober Team niet onder stoelen of banken steekt. De protagoniste ND3576 doet mede door diens outfit en stoïcijnse manier van praten denken aan Returnal's Selene Vassos en het hele post-apocalyptische outbreak scenario heeft verdraaid veel weg van The Last of Us en Resident Evil, waarbij sommige gebeurtenissen overduidelijk refereren naar iconische momenten uit die franchises. Daarnaast kun je bijna niet om de gelijkenissen met Dead Space heen, waarbij de implementatie van gravity jumps wel heel herkenbare gameplay oplevert en je Sword welk heel veel eigenschappen deelt met Isaac Clarke's plasma cutter, al zet Cronos: The New Dawn niet in op dismemberment. Zelfs het opladen van het wapen is in Cronos: The New Dawn ook een must gebleken, iets waar ik vooral in de eerste uren enorm aan moest wennen.

Maar mede door die herkenning speelt Cronos: The New Dawn over het algemeen behoorlijk vertrouwd, al zal ik de laatste zijn die zegt dat er hier en daar wel zaken te wensen overlieten. Zo was een dodging mechanic wenselijk geweest, vooral in scenario's waarin je werkelijk van alle kanten wordt belaagd door allerhande biomassatuig. Eenmaal in het nauw gedreven kun je eigenlijk alleen nog maar ontkomen door je vlammenwerper in te zetten om de vijand te stunnen, maar als je daar dus geen fuel meer voor hebt, ben je al gauw de klos. Dodging of een andere vorm van ontsnapping zouden dan wel prettig zijn, vooral gezien melee attacks zo goed als nutteloos zijn, tenzij één van je opgeslagen essences die stats boost. Ook het gemis van een map is soms groot, vooral omdat ook Cronos: The New Dawn regelmatig inzet op backtracking, vooral wanneer je hermetisch afgesloten ruimtes later nog wilt bezoeken om goodies te raiden of één van de tien katten in de game te aaien. Dat laatste is overigens niet puur voor de verzachtende wholesome factor in een horror game, het heeft daadwerkelijk een nut.

De Cronos op Bloobers werk

Nu we dus hebben geconcludeerd dat Cronos: The New Dawn op veel vlakken ontzettend herkenbaar en daarmee ook weinig vernieuwend is zou je jezelf kunnen afvragen in hoeverre Bloober Team slaagt in diens missie om een stempel te drukken in het overvolle survival horror genre. Bij je inspiratiebronnen over de schouder kijken en alles wat zij goed deden overnemen zou bezien kunnen worden als multi-plagiaat en daarmee kom je eigenlijk alleen weg wanneer je het heel, heel goed weet te brengen. Vraag dat maar aan het team achter The Callisto Protocol. Toch ben ik van mening dat Bloober Team er genoeg aan heeft gedaan om met Cronos: The New Dawn iets unieks neer te zetten. Misschien niet conceptueel uniek, maar wel een ervaring met een geheel eigen smoelwerk. Neem bijvoorbeeld de deprimerende sfeer binnen New Dawn, een stadje die ondanks de misère die zich erin afspeelt karakter heeft. Of de steeds verder toenemende vraag of jij als Traveller wel aan de correcte zijde van de geschiedenis staat, een gedachte die steeds verder wordt aangewakkerd naar mate je in contact komt met targets die de humanitaire instelling van The Collective betwisten. Je begint bijna mee te voelen met je Traveller, ondanks diens aanvankelijke empathisch onvermogen. Het is die slow burn verhaalvertelling - gecombineerd met een soms tergend uitdagende overlevingsstrijd - die je laten hunkeren naar de ontknoping, zelfs als dat wat offers van je vergt.

Want nogmaals. Cronos: The New Dawn is niet perfect. Het heeft echt wel wat issues die kunnen opbreken of afstoten. De gun handling is er één van, want wat is het idee achter een niet-opgeladen shot wanneer deze vrijwel nul damage doet maar wel evenveel munitie verbruikt als een charged shot? Daarnaast is de balans in wapens ook niet altijd even logisch uitgewerkt, waardoor sommige wapenuitbreidingen eerder als een downgrade aanvoelen, al is dat misschien ook sterk afhankelijk van de geprefereerde speelstijl. Ook was een map fijn geweest, of op z'n minst een marker systeem die je wat eenvoudiger laat navigeren naar eerder aangetroffen points of interest. En ja, dodging was ook echt een uitkomst geweest in de situaties waarin zaken bijzonder hectisch worden. Het zijn slechts een paar dingetjes die wat mij betreft Cronos: The New Dawn net geen perfecte score opleveren en uiteindelijk ook zaken die - als ik dan toch eerlijk moet zijn - me er soms toe bewogen om even niet meer verder te spelen. Maar wat Cronos: The New Dawn uiteindelijk ook deed, was me binnen het uur laten terugkeren om wederom die communistische Poolse sfeer van een geruïneerd Nowa Huta op te snuiven, terwijl de magnifieke sci-fi synthesizer soundtrack door de headphones schalmt. Het voelde bijna alsof ik er subliminaal toe gedwongen werd. Such is my calling.