Review: The Lord of the Rings: Gollum - Misery misery! Pc

Innoverend, aangrijpend en indrukwekkend. Soms komen er van die games op je pad die het gewoon hebben, die wow-factor. Jaren aan ontwikkeling - en misschien zelfs een uitstel hier en daar - werpen uiteindelijk hun vruchten af. Vanaf de allereerste minuut word je zo hard de game en diens plot ingezogen dat je serieus moeite moet doen om de pc of console af te sluiten na een urenlange sessie, die wat jou betreft nog niet ten einde had hoeven komen. En dan heb je The Lord of the Rings: Gollum, die zich nog niet in de schaduw van zulk soort games mag verschuilen.

Twelve hours a slave

In mijn Lord of the Rings: Gollum preview hield ik nog een slag om de arm. De verhaalgedreven stealth game - ontwikkeld door het Duitse Daedalic Entertainment - had destijds duidelijk wat ruwe randjes, maar mede door de toezeggingen dat bekende issues in de preview build ‘as we speak’ aangepakt werden, gaf ik Daedalic nog het voordeel van de twijfel. Achteraf gezien had ik mijn intuïtie gewoon moeten vertrouwen, want na enkele uren aan verplicht masochisme is me pijnlijk duidelijk geworden dat de issues zo diep geworteld zitten dat Daedalic deze nooit had kunnen fiksen zonder de gehele game te schrappen en opnieuw naar de ontwerptafel te sturen.

Het plot - zo’n beetje de ruggengraat van iedere narratieve game - bleek al direct discutabel. The Lord of the Rings: Gollum vertelt het verhaal van 's werelds bekendste schizofreen Smeagol, in de volksmond ook wel Gollum genoemd. Gollums obsessie met de One Ring - die hem door Bilbo Baggins afhandig is gemaakt - brengt hem zodanig in de misère dat Saurons manschappen hem al gauw op de korrel hebben en hij een makkelijke prooi vormt voor Saurons slavenkamp, waar menig arme sloeber z’n laatste dagen slijt als mijnwerker. Sowieso is dit slavenleven verre van precious, maar in The Fellowship of the Ring is Gollum alles behalve een mijnwerker. In Daedalics game is het dus vooral de bedoeling om jezelf uit deze benarde situatie te bevrijden en daar krijg je tien hoofdstukken de tijd voor.

Not this way, Master!

Mocht dit plot in jouw ogen nog enigszins potentie hebben, laat me je vast deze illusie ontnemen. The Lord of the Rings: Gollum is qua verhaal zo spannend als de Gouden Gids en op het gebied van gameplay doet het ook niet veel om de boel op te leuken. Ergens lijkt zelfs Daedalic nog door te hebben gehad dat men met de kernelementen - klimmen, sluipen en heel af en toe een orc wurgen - ook geen game van tien uur kan vullen zonder er een snoozefest van te maken. Daarom gooit de ontwikkelaar hier en daar een paar nevenactiviteiten in de mix. Je weet wel, van die dingen als ID-plaatjes van dooie mijnwerkers verzamelen en een ei uitbroeden. Want als er één ding is waar je Gollum mee moet vertrouwen, dan is dat wel een kuikentje.

Het mag inmiddels overduidelijk zijn, maar ik heb dus niet zo’n hoge pet op van Gollum en de keuzes die Daedalic ermee heeft gemaakt. Gollum is een iconisch personage, doorspekt met intrige en insidieus, de geslepenheid zelve. In andere woorden, hij vormt een zeer geschikt individu om een dijk van een verhaal omheen te schrijven. In plaats daarvan zendt Daedalic de speler op zinloze fetch quests en verwacht men dat we vriendjes worden met ongeïnspireerde NPC’s, om deze later als companion rond te commanderen in “haal jij even die hendel over” puzzels die veel te lang duren omdat je nieuwe BFF overduidelijk levensmoe is en te lam is om door te lopen.

Waar is ‘ie nou?

Toch zijn het niet die lamlendige NPC’s en hun oeverloos gelul over koetjes en kalfjes in de krochten van Barad-Dur die alle levensenergie uit je ziel trekken. Daarvoor heeft Daedalic orcs in het leven geroepen. Nu weet ik dat orcs niet de meest pientere wezens in het Tolkien-universum zijn. Het zijn per slot van rekening uit de modder getrokken creaturen met weinig diepgang. Maar Lord of the Rings: Gollum weet mijn verwachtingspatroon omtrent het intelligentieniveau van Saurons slachtvee nog verder naar beneden bij te stellen, wat bijna een mirakel is. Vrijwel elke orc mist het visuele vermogen om je te spotten zodra je de schaduw opzoekt, zelfs als dit letterlijk een meter van z’n stinkvoeten vandaan is. En mocht je onverhoopt toch gespot worden en niet direct in een slecht geanimeerd “you’re dead” scherm terechtkomen, dan zijn de meeste orcs niet bij machte om uit te vogelen waar je jezelf verstopt hebt, zelfs wanneer je nog geen drie seconden eerder pontificaal in het zicht onder een kar bent gekropen.

Maar even serieus, vijandelijke A.I. is een van die zaken die in meerdere games ter sprake komt. Dat een studio als Daedalic - die nu niet bepaald geroemd wordt om diens enorme catalogus aan AAA-producties - niet uitblinkt in een feilloze implementatie van A.I. mag dan ook geen verrassing zijn. Ik bedoel maar te zeggen, ik ben opgegroeid met Assassin’s Creed, een game waarin je jezelf kon verstoppen door rustig op een bankje de Tina te gaan zitten lezen terwijl het bloed van je meest recente slachtoffer nog van je mouwen droop. Maar anno 2023 hoop je ergens toch wel dat we met z’n allen dat stadium voorbij zijn. Afijn, dat zijn we in Gollum dus niet. Het is met vlagen bijna lachwekkend, vooral wanneer een van deze heldere lichten besluit dat je “Ugly” heet en daarna weg waggelt alsof hij afgelopen weekend kennis heeft gemaakt met de strap-on van zijn collega, welke ook niet moeders mooiste is.

The graphics, it burns usses

Laat dat me nu weer bij het volgende punt van kritiek brengen, de grafische wanprestaties, waarbij ik het uiterlijk van Gollum zelf nog buiten beschouwing laat. Met de pittige systeemeisen die Daedalic voorschotelt zou je haast verwachten dat Lord of the Rings: Gollum een game is die op grafisch gebied zijn gelijke niet kent. Ironisch genoeg is dat ook zo, al is dat meteen iets negatiefs. Op de achtergronden na - welke eerlijk gezegd soms best goed om aan te gluren zijn - weet Lord of the Rings: Gollum nergens, maar dan ook echt nergens, indruk te maken. Eerdergenoemde orcs en NPC’s zien eruit alsof ze zo uit 2002's The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring van Gripnite Games zijn gekopieerd en directe omgevingen ogen ook zomaar sleets.

Daarbij komt ook dat Gollum - ondanks diens verre van grafische veeleisendheid - niet zo soepel draait als je zou willen. Cutscenes stotteren nog harder dan een dertig jaar oude dieselmotor en pop-up is vaker de regel dan een uitzondering. Ook hier is dat eigenlijk niet verrassend voor een game die met de tijd mee wil en geen laadschermen bevat, maar niet de moeite neemt om shaders te pre-cachen. Wie een beetje kaas heeft gegeten van de Unreal Engine 4, weet dat dit een recept voor mislukking vormt. Dat is gewoon vragen om problemen.

We don’t wants it, we don’t needs it

Daar heb je het, een heel verhaal over een game waarvan de hele wereld al heeft gezegd dat het om te janken is. Maar ja, vanuit een journalistiek oogpunt wil je Daedalic toch een kans geven. Je hoopt dat het allemaal wel meevalt, dat het allemaal verschrikkelijk opgeblazen is en dat we inmiddels met een game te maken hebben waar de grootste ergernissen al zijn aangepakt. Waarom zou Daedalic anders nog een review exemplaar sturen naar Patrick Meurs, de grootste criticaster van Gameliner? Alas, The Lord of the Rings: Gollum is gewoon een brandende hoop stront, een game die simpelweg niet leuk is om te spelen. Het is me niet louter te doen om belabberde A.I., tenenkrommende interacties en huilbui-opwekkende controls. Het is een combinatie van alles.

Het spijt me zeer, Daedalic. Ik had je best een goede recensie gegund. Helaas gunde je mij - en daarmee ook de enorme LotR-fanbase die reikhalzend uitkeek naar een waardig avontuur - niet de Gollum-game die me jaren geleden beloofd werd.