Review: Scorn - Kunst laat zich niet dwingen Xbox Series

Ik heb altijd al interesse gehad in datgene wat wij als mensen maar moeilijk kunnen begrijpen. Als dreumes verkondigde ik tegen mijn ouders dat er spoken op ons dak zaten en tijdens mijn negende levensjaar brak ik mijn brein over het feit dat het universum oneindig is. Tot deze dag zijn scenario's zoals deze de redenen geweest voor slapeloze nachten. Er is iets ontzettend fascinerends aan iets wat je niet totaal kunt begrijpen. De vloek van mens zijn is wellicht dat je nooit op alles antwoord gaat krijgen. Ik krijg bijvoorbeeld ook geen antwoord op de volgende vraag: Waarom speel ik in godsnaam Scorn en waarom ben ik stiekem ook een beetje gefascineerd erdoor, ondanks de tekortkomingen?

SCHOONHEID IN AFSCHUW

Scorn is meer dan acht jaar geleden aangekondigd. Ik weet dus nu vrij zeker dat ze zeven en een half jaar hebben gewerkt aan het oppoetsen van elk hoekje van de game. En met oppoetsen bedoel ik dat ze emmers aan viezigheid in het rond gepleurd hebben. Ja, deze review ga ik beginnen met het aankaarten van de audiovisuele aspecten van Scorn. Het is top-of-the-line. Deze game laat zien hoe goed een next-gen game eruit kan zien. Grappig begrip, aangezien we deze consoles al twee jaar lang in de woonkamer hebben staan, mits je als een sluipschutter Coolblue in de gaten hebt gehouden. Afijn, Scorn hanteert een stijl die te vergelijken is met het werk van H.R. Giger, Zdzisław Beksiński en Alien. Vlees, huid en modder is de basis van de meeste architectuur. Er is schoonheid te vinden in de gruwel die Scorn tentoonstelt. Ik wil zo ver gaan om te zeggen dat Scorn op het moment behoort tot het beste wat je kunt vinden in het thema graphics en stijl. Ik hoop alleen dat slijm, penisachtige woonbouw en afgerukte huid jouw stijl is.

De game voelt onwerkelijk aan. Alles wat je tegenkomt, voelt zo vreemd. Er is een bepaalde logica te vinden. Ja, dit kleine hartje zorgt voor mijn genezing. Waarom de achterkant eruitziet als een bejaarde vagina en we die via een naald moeten vullen met bloed, ik heb werkelijk waar geen idee. Doordat Scorn zo alien aanvoelt, wordt het gevoel van ongemakkelijkheid des te sterker. Ik denk niet dat Scorn per se een angstaanjagende game is. Het is wel een titel, waar je veel ‘ew’ gaat zeggen. In verschillende tonen en lengtes. Het heeft geen leuke deuntjes. Het heeft zelfs geen akelige deuntjes. Het heeft gewoon geluid. Geluid dat je nét niet kunt plaatsen. Je bent terecht gekomen in een doolhof en alle signalen zijn onbegrijpelijk voor je.

UITDAGEND DWAALSPOOR

Nu komt er even een dilemma langs, want doordat Scorn zo alien aanvoelt en zo vervreemdend is in vrijwel elk opzicht, is het soms een ware nachtmerrie om de simpelste taken uit te voeren. Als je een uur vastzit bij de eerste puzzel, geen zorgen. Dat overkomt vrijwel iedereen. De prijs die Scorn betaalt voor de uitmuntende presentatie en het gevoel dat je op compleet onbekend terrein bevindt is simpel: er is geen directie in de game. Geen tipje en geen aanwijzing. Aan de ene kant is dit één van de redenen dat de game zo geweldig is om te aanschouwen. Aan de andere kant ben je er wel klaar mee na twintig minuten. Fijn dat ik vier keer die tergend langzame lift op moest, voordat ik eindelijk in de smiezen had dat het ei met twee minuscule lichtpuntjes hetgeen was dat ik moest vervoeren.

De puzzels werken door het gebrek aan directie wisselend. Het zijn niet je doodsimpele Resident Evil puzzels – je moet echt wat hersenkracht inzetten hier. Het viel mij vooral op hoe gevarieerd de puzzels bleven door mijn playthrough. Door de vlezige onduidelijkheid van de gebouwen en tools waren de puzzels nog lastiger op momenten. Je moest eerst leren zien waar je in godsnaam naar aan het gluren was. Wanneer je dat uitgevogeld had, kon je beginnen met de daadwerkelijke puzzel. Door het gebrek aan directie was het soms echt niet leuk om te lang bezig te zijn met de instructies van de puzzel. Of beter gezegd de instructies waren er niet en Scorn gaf je de middelvinger, toen je vroeg om een hint. De eerste helft van de game heeft hier meer last van. De tweede helft wat minder gelukkig. Wie stopt er namelijk niet een baby in de blender? Is toch de normaalste zaak van de wereld?

COMBAT IS FLINKE AGONIE

Scorns gameplay demo toonde een sectie van de game met vlezige geweren. Deze gedrochten leven en je voedt ze eitjes die je vervolgens weer met volle vaart afschiet. Het was wellicht niet verstandig om Scorn te tentoonstellen als een first-person shooter – dat is het namelijk amper. De momenten dat combat een rol speelt, was het niet bepaald genieten geblazen. De guns zijn ontzettend onhandig om te gebruiken en de vijanden zijn een stuk accurater en dodelijker dan jouw bijtende blaffer. Dit is echter nog een beetje te begrijpen. Luister, je bent een wandelend lijk, dus dat je niet loopt te moorden als de DOOM Slayer, dat is niet zo gek. Andere alternatieven voor confrontatie zijn echter niet aanwezig.

De verdedigingsopties die je hebt tegenover de monsters in Scorn zijn ontzettend gelimiteerd. Je kunt jezelf niet verstoppen. Vijanden spotten je achter de vlezige pilaren vanaf de andere kant van de map. Dit is bizar, want je hebt echt het idee dat de vijanden ontworpen zijn voor stealth. Ze lopen langzaam de gebruikelijke route en worden pas agressief als ze de speler in hun gezichtsveld hebben. Langs ze rennen is vaak ook geen optie, want de ruimte is beperkt en je wilt liever niet een kopstoot in je holte waar ooit je maag zat ontvangen. Tenminste dat hoop ik. Nee, de enige passieve optie die je hebt, is gebruik maken van de concentratieboog van deze gedrochten. Je zou denken nadat ze een eeuwigheid hebben gespendeerd in het versmelten in elkaar, dat tien seconden hun koppie erbij houden niet zo moeilijk zou zijn. Nou, wel dus.

I HAVE NO MOUTH AND I MUST SCREAM

Scorn is het toppunt van antinatalisme. Nou, voordat je dat woord gaat googelen – wat ik ook gedaan heb trouwens – laat ik je vertellen wat het inhoudt. Dit geloof is vrij cynisch en regelrecht deprimerend. Geboorte is immoreel, want het leven is een lijdensweg. Pijn en verdriet is chronisch aanwezig in ons leven en de schare momenten aan geluk kunnen hier niet tegenop boksen. Scorn pakt dit concept en gooit er een andere overtuiging tegen aan. Nou ja, overtuiging, meer een wetenschappelijk fenomeen: de wil om te overleven. Wat doet een mens puur om in leven te blijven? Hoever kan onze wil ons pushen om door te gaan?

We betreden nu mild spoilerterritorium dus wees gewaarschuwd. Ik moet namelijk het even hebben dat Scorn ontzettend deprimerend is en elk stukje geluk uit je hart probeert te trekken. Dit bedoel ik niet per se op een slechte manier. Ja, dat klinkt gek. Jouw reis door Scorn zit vol met absoluut lijden. Tegenslag na tegenslag. Je weet niet waarom je deze pijn verdient en waarom het jou overkomt. Scorn is keihard in de thema’s die het behandelt. Duisterder dan deze titel gaat het niet worden. Een gevoel van narigheid ga je eraan overhouden. Nu is dat eigenlijk altijd een negatief punt. Maar toch blijft deze ervaring bij mij hangen. De horrorgame is absoluut niet foutloos, maar toch zit het vast in mijn hoofd. De hamvraag luidt als volgt: is het niet de bedoeling dat het horrorgenre het publiek een gevoel geeft van terreur?

Scorn presenteert deze vragen, maar is wel cryptisch hierin. Niet Dark “alles staat in de item beschrijving” Souls vaagjes, maar echt veel erger dan dat. Scorn kan je vergelijken met een schilderij. Hoe langer je kijkt naar de pracht en praal, des te meer antwoorden je krijgt op eventuele vragen. En geloof me, vragen heb je in overvloed nadat de credits gaan rollen. Het heeft geen menselijke blik op de situatie. Er zijn geen vragen die direct gepresenteerd worden aan de spelers, zoals in SOMA. Dus voor sommige spelers is de presentatie veel te vaag en dat is volkomen terecht. Toch gaan mensen betekenis zoeken in het lijden.