Retrospectief: SEGA Mega Drive - 32 jaar aan 16-bit rebellie

We schrijven 29 november 1990. Nintendo zit er vrij warmpjes bij en diens NES doet het verre van slecht in Europa. De hele wereld geniet inmiddels met volle teugen van Nintendo's 8-bit glorie en Nintendo geniet op zijn beurt weer van diens dominantie. Maar er is een kaper op de kust die sinds 29 oktober 1988 stappen voorwaarts begint te maken in Japan: de SEGA Mega Drive. Op 30 november 1990 lanceert SEGA haar antwoord op de NES in Europa, waarmee het Nintendo's hegemonie op rebelse wijze wil doorbreken.

SEGA does what nintendon't

Want zeg zelf, rebels is waarschijnlijk wel het juiste woord wanneer we SEGA's mentaliteit in één woord moeten samenvatten. Het in 1940 opgerichte bedrijf sloeg met diens eerste console poging (de SEGA Master System) op globale schaal nog geen deuk in een pakje boter, maar met de Mega Drive/Genesis (de naam Mega Drive kon in de VS niet worden gebruikt vanwege patentrechten) schoot het uit de startblokken. Vooral Europa bleek SEGA goedgezind, mede doordat Nintendo daar geen eigen distributienetwerk had. Voor SEGA vormde dit alleen maar munitie.

SEGA deed dingen namelijk een beetje anders. Waar Nintendo zichzelf altijd beleefd en gezinsvriendelijk opstelde, presenteerde SEGA diens opmars met bravoure. Onder het motto "SEGA does what Nintendon't" liet de Japanse consolemaker weten dat de tijd van fluwelen handschoenen voorbij was. Vanaf dat moment ontstond een nieuwe term binnen de wereld van console gaming: The Console War. Het was een oorlog die Nintendo op langere termijn zou winnen, maar ook een waarin SEGA het wereldbeeld voorgoed zou veranderen.

Sega ❤ pegi

De Mega Drive opende namelijk een deur die Nintendo vanwege diens kindvriendelijke karakter veelal gesloten hield, namelijk de deur naar expliciet geweld. SEGA was niet vies van een beetje volwassen content, wat uiteindelijk één van SEGA's selling points moest vormen in de strijd tegen Nintendo's SNES. Met de SNES had Nintendo namelijk de troef van naamsbekendheid in handen waardoor de Mega Drive weinig voet aan de grond kreeg in Japan. Maar als iets verkoopt in de VS en Europa, dan is het wel geweld. En wie aan geweld denkt, denkt ook snel aan Mortal Kombat.

Nu is MK niet de eerste gewelddadige game die op de Mega Drive verscheen (Streets of Rage werd destijds ook al gezien als grof geweld), maar het was wel Midways arcade fighter die tot veel ophef leidde in de woedende console war. Door middel van een 'blood code' bood de SEGA Mega Drive namelijk de optie om liters bloed te laten gutsen, waar Nintendo's SNES het bij zweet hield. Het resulteerde in 1993 zelfs tot het Senate Committee Hearings on Violence in Video Games, waarbij SEGA de bui al zag hangen. Het Videogame Rating Council werd opgericht door SEGA of America, welke Amerikaanse en Canadese consumenten moest informeren over de mate van volwassen content. De VRC werd later vervangen door de ESRB, de Amerikaanse variant van wat wij hier kennen als PEGI (Pan European Game Information).

Van progressie naar depressie

Uiteindelijk was het ook SEGA die met haar console naarstig bleef innoveren. In 1993 bracht het bedrijf met de Mega Drive II een gereviseerde versie van de Mega Drive op de markt, welke de nodige externe en interne veranderingen had ondergaan. De Mega Drive II was kleiner, had geen hoofdtelefoon-aansluiting en RF-stekker meer en verbruikte ook minder stroom. Door de toegevoegde A/V-Out aansluiting aan de achterzijde kreeg de console daarentegen wel stereogeluid, waardoor de Mega Drive II uiteindelijk de populariteitsprijs won. In de strijd tegen het machtige Nintendo en diens SNES introduceerde SEGA ook de Mega-CD, een Mega Drive add-on die het mogelijk maakte om games vanaf een CD-ROM te spelen. Deze sprong voorwaarts moest SEGA het voordeel van superieure technologie bieden in de woedende console war, maar hoge aanschafprijzen drukte hard op het succes ervan.

In 1995 probeerde SEGA het opnieuw met de SEGA 32X, nog een Mega Drive add-on welke 32-bits processor-tech naar de 16-bits console bracht. Helaas flopte ook dit concept, mede door de opmars van PlayStation, de nieuwe kaper op de console-kust. Uiteindelijk is het dan ook Sony die SEGA met diens PlayStation van de hard bevochten troon stoot. Met de komst van de SEGA Saturn kwam het Mega Drive tijdperk in 1997 officieel ten einde, terwijl Majesco de console nog twee jaar langer in leven hield in de VS. Helaas vormde deze stopzetting de laatste nagel aan SEGA's doodskist gezien de Saturn het uiteindelijk zou afleggen tegenover Sony's PlayStation.

De nalatenschap van "the blue blur"

Anno 2022 is de naam SEGA dan ook niet meer zo prominent als deze ooit was. De huidige generatie gamers groeit op met het idee dat Microsoft, Sony en Nintendo de enige grote console-fabrikanten zijn en hebben amper notie van de giganten die de weg hebben geplaveid. Zoals eerder gezegd is Nintendo de lachende derde die ondanks zijn "inferieure hardware" nog steeds stevig op diens voetstuk staat. En SEGA, het ooit zo machtige en tartende SEGA, die kennen de meesten van ons alleen nog maar omdat Sonic iconisch blijft. Wat dat betreft, is het verwonderlijk dat de Blue Blur SEGA's nalatenschap na 32 jaar blijft voortzetten.

Met meerdere gefaalde pogingen om de originele impact van de kobaltblauwe egel te continueren, blijft SEGA vastklampen aan diens iconische mascotte. Wat dat betreft, is Sonic best tekenend voor het bedrijf waar hij voor staat; standvastig, maar uiteindelijk een schim van wat het ooit was. Desalniettemin blijft SEGA - en dan vooral diens Mega Drive - voor altijd in mijn geheugen gegrift als één van de betere consoles die ik rijk ben. Het opstarten van een klassieke SEGA-game, waarbij het woord SEGA door de speakers van mijn vintage CRT televisie dreunt, zal mij nooit vervelen. Zelfs wanneer ik mezelf terg door een game als Ecco the Dolphin op te starten.

Gefeliciteerd, Sega Mega Drive, met je 32e verjaardag. Twee voor elke bit die je me bracht.