The Way of: Het onstaan en de groei van 11 bit studios

De game-industrie zit vol met ontwikkelaars en uitgevers die druk bezig zijn met het maken en promoten van hun games. De grote namen zoals Ubisoft, Bethesda en Rockstar Games zijn bij iedereen wel bekend, maar er zijn meerdere kleinere studio’s opgekomen in de laatste vijftien jaar. Zij volgen hun passie en slaan hun eigen weg in. Zo ook 11 bit studios dat klein begon, maar uiteindelijk bleef groeien en vandaag de dag op hun eigen manier concurreert met de grote namen. De studio greep mijn aandacht met de game This War of Mine en daardoor kijken we samen terug naar het ontstaan van de studio en welke rol de games This War of Mine en Frostpunk hebben gespeeld.

Hoe het allemaal begon

Een aantal veteranen uit de industrie besloten in 2009 om een studio te beginnen, waar een passie voor het maken van games centraal staat. Van de eerste handvol games die ze maakte was voornamelijk Anomaly populair en hier zijn dan ook meerdere delen van verschenen. Toch is deze tower defence game niet waar de meeste mensen tegenwoordig aan denken bij het horen van de naam 11 bit studios. De studio wilde het wat groter aanpakken en bracht in 2014 de game This War of Mine uit, die sindsdien de toon heeft gezet voor de games die later zouden volgen. De game was donker en emotioneel en zette zich daardoor af tegen de bestaande games. De game won dan ook een aantal prijzen. Dat 11 bit studios meer wilde blijkt uit de laatste game die ze hebben uitgebracht in 2018. Met het ontwikkelen van Frostpunk werd de studio namelijk nog een keer uitgebreid. Door de jaren heen is 11 bit studios van een kleine indie studio uitgegroeid tot een studio met ongeveer zeventig man, waar iedereen toch wel rekening mee moet houden. De studio is nog steeds onafhankelijk en helpt nu kleinere ontwikkelaars om hun game uit te geven. Zo werden Moonlighter en Children of Morta onder 11 bit studios uitgebracht.

Tijdens Gamescom 2018 hield SurviveThis een interview met Rufus Kubica, waarin hij uitlegt waarom de studio de grimmige kant is opgegaan. De games van 11 bit studios zijn altijd nogal donker en vol met morele keuzes. De reden voor de grimmige games, volgens Rufus, is omdat de studio Pools is. Door de geschiedenis heen heeft de bevolking van Polen moeten overleven en improviseren, waardoor dit in de Poolse cultuur verweven is. Dit komt ook tot zijn uiting in de visie van de studio, dat betekenisvolle games wil maken. Doordat de studio onafhankelijk is, wordt veel van de concept art gedeeld door de artiesten op social media. Dit omdat volgens 11 bit studios de games dan wel door bedrijven worden uitgegeven, maar de games door mensen worden gemaakt en zij de mogelijkheid moeten hebben om hun werk te kunnen tonen. Wanneer het aankomt op muziek en de concept art is dit eenvoudiger dan het tonen van de code.

This War of Mine

11 bit studios werd dus echt bekend met hun game This War Of Mine die in 2014 uitkwam op Steam. Op het moment heeft de game nog steeds een beoordeling van 4,5 ster en zijn er in totaal vijftigduizend positieve reviews. De game heeft veel prijzen gewonnen, waaronder beste game van het jaar 2014 en beste gameplay. This War of Mine gaat over een groepje mensen die vast zitten in een stad waar de oorlog volop aan de gang is. Hierdoor kunnen ze overdag de schuilplaats niet verlaten en is dit het moment om te slapen, eten te koken of de schuilplaats te verbeteren. Met de grondstoffen die je hebt verzameld kun je namelijk niet alleen ruilen, maar ook de muren versterken van de schuilplaats, een waterzuivaar bouwen enzovoorts. Wanneer het nacht is, neem je de controle over van een van de overleveraars en ga je naar locaties om daar grondstoffen te verzamelen of te ruilen met een handelaar. Dit is niet zonder gevaar want de stad kampt met bendes en de sluipschutters van het leger zijn nog steeds in de stad te vinden. De game is gebaseerd op de keuzes die je moet maken om te overleven en dit kan drastische gevolgen hebben. Zo kunnen de personages depressief worden waardoor ze zich uiteindelijk van het leven beroven. Er moeten dus keuzes gemaakt worden die zwaarbeladen zijn, want help je in tijden van nood je buurman of houd je het voedsel voor jezelf.

Twee jaar na de release van This War of Mine kwam de eerste dlc uit die kinderen aan de game toevoegt. De game wordt hierdoor nog emotioneler, maar brengt ook hoop. De kinderen kunnen de schuilplaats niet uit en kunnen alleen koken of de planten verzorgen als dit ze geleerd wordt door een volwassenen. De dlc werd in samenwerking met War Child gedaan, waardoor er tien procent van elke aankoop hier naar toe ging. In 2017 kwam er opeens een Season Pass naar de game die drie nieuwe losstaande verhalen toevoegt. De drie verhalen geven meer inzicht in de wereld van This War of Mine en bieden een lineair verhaal. Zo speel je in de tweede dlc een invalide radiomaker die de laatste geruchten de lucht ingooit, met het gevaar betrapt te worden. Het einde van 2019 kenmerkte het einde van This War of Mine door de komst van de Final Cut. Dit is een gratis update die alle locaties van de dlc toevoegt aan de game en de laatste bugs oplost. Met hun eerste populaire game heeft 11 bit studios aangetoond dat ze hun games voor een lange tijd ondersteunen en zijn de dlc's geen nuttelozen toevoegingen.

Frostpunk

Hoewel This War of Mine nog tot 2019 werd ondersteund kwam in 2018 hun volgende grote game uit. Frostpunk is een city-survival builder die zich afspeelt in een dystopisch Londen dat volledig bedekt is met ijs. De generators zijn de enige hoop op overleving en de speler moet deze dan ook onderhouden. Ondertussen krijg je te maken met morele keuzes en moet je via het wetboek nieuwe wetten aanmaken. Ook hier speelt overleven dus weer een grote rol en aan het eind van de game krijg je te zien hoe goed je als leider bent geweest. Want was het overleven het wel waard? Of ben je te ver gegaan? Toen de game net uit was heeft dit dan ook voor wat verontwaarding gezorgt bij een aantal Chinese fans. Zij zagen het overleven als ultieme doel en overleven is meer waard dan de manier waarop. De grimmige geschiedenis en morele kwesties die te vinden zijn in de games van 11 bit studios zorgen nog steeds voor vragen en discussies.

Frostpunk verkocht in de eerste drie dagen een totaal van 250.000 exemplaren en won net als This War of Mine een lading aan awards. Nadat de game uitkwam werden er een aantal gratis scenario's toegevoegd en maakte ook de fotomodus een entree. Tijdens eerdere interviews lieten ze al weten meer dan genoeg ideeën te hebben voor Frostpunk. Dit werd zichtbaar tijdens de season Pass die eind 2019 verscheen op Steam. Onderdeel van de Season Pass zijn drie dlc's die ook los verkrijgbaar zijn. De eerste dlc voegt een nieuw scenario toe met een moeilijkere map. De tweede dlc onder de naam The Last Autumn gaat over de periode voor de ijsstorm en zijn de generators nog in aanbouw. De dlc is een proloog en brengt meer dan alleen een nieuw scenario. De andere dlc heeft nog geen officiële naam, dus wat dat in gaat houden is nog een verrassing.

Wat brengt de toekomst

11 bit studio is dus voornamelijk bekend door This War of Mine en Frostpunk en helpt kleinere ontwikkelaars om hun games uit te brengen. De games zijn momenteel beschikbaar op alle platforms, waardoor dit in de toekomst niet meer nodig is. Wat brengt de toekomst dan wel? Voor Frostpunk zien we in 2020 in ieder geval nog een dlc verschijnen al is het nog niet bekend wat er allemaal in zit. Via Facebook lieten ze eind 2019 weten weer samen te gaan werken met de onwikkelaars van Moonlight en helpen ze ook Fool's Theory met een nieuwe game. Op het moment zijn er dan ook twee games in ontwikkeling waarover we in 2020 of 2021 meer krijgen te horen. Volgens Pawel Freedman hebben ze nog niet zulke grote games helpen uitgeven. In de afgelopen jaren is 11 bit studios dus niet alleen opgekomen, maar begint ook de markt te domineren als grote indie studio. Doordat ze onafhankelijk zijn en de games genoeg winst maken, vermoed ik dat 11 bit studios in de toekomst alleen nog maar groter gaat worden.